Izba Tradycji Ogrodniczej…
Miejsce z duszą

Izba Tradycji Ogrodniczej…Miejsce z duszą

Obrazów 121

27-641 Obrazów

kom. 606 464 932/886 870 705

ssj@op.pl

www.szlakjablkowy.pl

Ziemia Sandomierska pełna jest niezwykłych i urokliwych miejsc, które „swoją duszą” przenoszą nas na chwilę w dawne czasy. Niezwykle bogata spuścizna kulturowa tego regionu zachwyca każdego, kto odwiedzi choć na chwilę tą ziemię. Bogactwem sandomierskiej wsi, oprócz ziemi i ludzi jej wiernych, są kultura
i tradycje ogrodnicze sięgające tu wczesnego polskiego średniowiecza. Dziś zapraszamy do lokalnego muzeum, do izby, która skupia i chroni wszelkie ślady
i pamiątki tradycji ogrodniczej na Sandomierszczyźnie. Jak niegdyś budynek ten służył jako szkoła tak i dziś pozwala nam poznawać korzenie sadownicze naszych przodków.

 

Historia powstania szkoły

W czasie zaboru rosyjskiego nie było szkół wiejskich, które obejmowałyby wszystkie dzieci. Na terenie Obrazowa była tylko jednoklasowa szkółka, do której mogły uczęszczać dzieci z bogatych rodzin, pozostałe nie miały takiej możliwości. Po I wojnie światowej warunki trochę się poprawiły, gdyż Gminna Rada Narodowa ze swojego budynku wydzieliła jedną salkę mieszczącą 60 uczniów, a w dalszym ciągu funkcjonowała też sala dawnej szkółki. Pomimo tego klasy były łączone,
a rozpiętość wiekowa wahała się od 7 do 14 lat. Warunki do nauki były trudne ze względu na dużą ilość dzieci z opóźnionym wiekiem szkolnym. Dlatego też Gminna Rada Narodowa podjęła uchwałę o budowie nowej szkoły. W tym celu kupiono działkę przylegającą do terenu gminy od niejakiego ob. Rządkowskiego. Spośród różnych projektów Rada wybrała budynek w stylu zakopiańskim
z drewna, a budowę rozpoczęto w 1930r. Budowniczym był Stanisław Wychowański z Rożek, a przy stolarce pomagał mu Ludwik Marzec z Głazowa.
W 1934 wykończono pomieszczenia na piętrze, które miały służyć na mieszkanie dla nauczycieli. Całkowite wykończenie i poświęcenie szkoły odbyło się w 1935r. Kierownikiem tej placówki był Michał Wojna.

W czasie okupacji początkowo odbywały się lekcje normalnie z wyłączeniem niektórych przedmiotów. W latach 1943-1944 były przerwy w nauce, gdyż szkołę zajmowali Niemcy na kwatery służb, które pilnowały magazynów zbożowych dla Kozaków, którzy przyłączyli się do wojsk niemieckich wycofujących się z Ukrainy.
W okresie kiedy nie było żadnych użytkowników szkoły, wieczorami były organizowane zbiórki różnych oddziałów partyzanckich, a w 1943r. był nawet kurs dla działaczy spółdzielczości wiejskiej. Po wojnie szkoła wróciła do normalności, zmienił się personel, a kierownikiem został Władysław Bryła..

W latach 50. powstał przy szkole w Obrazowie komitet budowy nowej szkoły
i rozpoczęto starania o jej rozpoczęcie, ze względu na zbliżający się wyż demograficzny. Liczba uczniów w kolejnych latach wzrosła do 600 i konieczne było użyczenie dodatkowych sal w remizie OSP. W 1975r. nastąpił nowy podział administracyjny kraju w zakresie województw, po którym udało się uzyskać środki na budowę nowej szkoły. Ze względu na wielkość obiektu niekiedy występowały braki materiałowe, co przeciągnęło budowę w czasie. Ostatecznie jednak
12 grudnia 1981r. odbyło się oficjalne otwarcie nowego budynku szkoły.

W starej szkole ulokowano bibliotekę, salę obrad Gminnej Rady Narodowej,
a w pomieszczeniach na piętrze mieściły się wszystkie organizacje polityczno – społeczne.

 

 

Inicjatywa utworzenia lokalnego muzeum ogrodnictwa

W budynku starej szkoły kilka sal na parterze pozostawało jednak niewykorzystanych. Stowarzyszenie „Sandomierski Szlak Jabłkowy” dostrzegło fakt, że Ziemię Sandomierską zamieszkuje wielu rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich, którzy wykazują dużą aktywność i przedsiębiorczość
w propagowaniu walorów regionu. Tak zrodził się pomysł wykorzystania starej szkoły i utworzenia w niej swoistego małego muzeum ogrodnictwa, bo to właśnie
z sadownictwem najsilniej związani byli od wielu pokoleń mieszkańcy Sandomierszczyzny. Dobra lokalizacja obiektu (centrum wsi), prężnie rozwijająca się gmina sadownicza, duże zaangażowanie lokalnych władz oraz deklarowana pomoc ze strony mieszkańców w organizacji izby przeważyły za takim wyborem.

Powstaje „Izba Tradycji Ogrodniczej”

30 grudnia 2008r. pomieszczenia starej szkoły zostały nieodpłatnie użyczone Stowarzyszeniu „Sandomierski Szlak Jabłkowy” przez Radę Gminy Obrazów. Uroczyste otwarcie „Izby Tradycji Ogrodniczej” odbyło się 6 września 2009r. podczas Wojewódzkiego Święta Jabłkobrania w Obrazowie, w obecności wielu znamienitych gości. Stowarzyszenie „Sandomierski Szlak Jabłkowy” w partnerstwie ze ŚODR w Modliszewicach Oddział w Sandomierzu „Centrum Ogrodnicze” oraz Urzędem Gminy Obrazów zorganizowało 2 konkursy: „Moje korzenie ogrodnicze - kronika rodzinna” oraz „Moje korzenie ogrodnicze” – konkurs fotograficzny, dzięki którym zgromadzone zostały liczne fotografie i rodzinne kroniki ogrodnictwa, które wzbogaciły zasoby tego małego muzeum. W tworzenie Izby zaangażowała się również społeczność lokalna, poprzez pomoc w organizacji i gromadzenie eksponatów. Do dziś udało się dokonać częściowego remontu budynku szkoły i doprowadzić go do zadawalającego stanu technicznego, jak również zaadoptować oraz wyposażyć pomieszczenia pod Izbę. Ekspozycja wystawowa prezentuje wybrane aspekty kultury ludowej dawnych mieszkańców Ziemi Sandomierskiej począwszy od prostych sprzętów wyposażenia wnętrz, przedmiotów powszechnego użytku np. w kuchni, narzędzi i przedmiotów związanych z uprawą roli i hodowlą zwierząt, a także wyrobów artystycznych służących do dekoracji wnętrz. Ponadto w Izbie znajduje się ekspozycja wszystkich w/w prac konkursowych.

 

Izbę można zwiedzać po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.